Каарду киши жөнүндө айтканда каардуу же каарларда жашаган жапайы киши элеске келет. Каартдуу киши Жердин каардуу гана эмес ошондой элее тоолу жерлерде жолугушат экен, ошондой эле жылуу зоналарда, тоолу жана токойлу аымактарда жолугат. Аларды киши аз барчуу же болбосо шаарлардан алыс гана жерлерде мүмкүн. Чоң бутту жан Бигфутту Памир, Гималай, Тибет тоолорунда жолукса болот. Өзү көзү менен көргөн кишилердин айтымында каарду киши абдан чоң бойлуу, дене түзүлүшү чымыр киши, толугу менен узун жүн менен жабылган жана укмуштудай маймылга окшош дешет. Анын айырмачылыгы конус формадагы баш сөөгү жана алдыга чыккан ылдыйкы жаак. Чычы сары, кара, ак жана бос болот. Окумуштуулар каар кишинин бар экендигшине скептикалык карашат. Көбүнчө ойлор туристтердин, альпинисттердин же мергенчилдердинкиши сымал же маймыл сымалд жан менен жолугушкан айтымында курулган. Далилдерден бир гана адамдыкына окшош, бирок алдыга чыгып турган бармагы менен абдан чоң издин сүрөтү, чачтын жана жүндүн калдыктары, үндөрдүн жазуулары бар, алар ыркыроо жана жаныбардын бакырыгы. Изилдөө экспедициялары йетинин жашаган жерлерине барып эч нерсеси жок келишет, балким жаны бар алар менен жолугууну каалабайт. Максималдуу табуу мүмкүн болгон булэкпедициянын лагерине каардуу кишинин келип кеткенин далилдеген издери, чачтын калдыктары, сынган инструметтер, желип кеткен тушонка. Экспедициянын катышуучулары издөө иштерине кылдаттык менен дайынданышат, атайын бийик тоолу жерлерге көнү процедурасын өтүшөт, бирок тоодогу лагерге келип, каарду кишини күтө берип көбү күч жоготуу, психологиялык ыңгайсыздык , аппетиттин жоголушу, басымдын көтөрүлүшү жана пульстун ылдамдаганын байкашат. Профессионалдык биологтор балким реликтивдүү гомоноиддин бардыгын да айтышат, бирок аны анык теп эсептөөгү эя далилдер да жок. Окумуштуулар айткандай бул эволюция процесстеринин себебинен эки буттап басып калагн орангутандын бир түрү. Элүнчү жылдын аягында Ленинград университетинин ошумуштуу-мугалимдери менен жолугуда белгилүү норвегиялык саякатчы Тур Хейердал дагы катышкан, ал Батышта өткөн йетини изилдөө жыйынтыктары жөнүндө айтып берген, жана ошону менен биздин окумуштуулардын көңүлүн алган. Ал учурда йетилер ар түрдү болот экени белгилүү болчу. Кодо – мир метрдай узун, сары таманын изи адамдыкына окшош. Ал көбүнчө Непал, Тибет жана Индияда жолугат. Башка түрү “чыныгы йети” деп алатат, анын бою эки метрга чейин, таманы пропорционалдуу эмес талпакай. Абдан ылдам, бир заматта орун алмаштырат, күчтүү, тез акырын үн чыгарат. Үчүнчү йетинин варианты – бою эки метрдан ашкан гигант, аны дагы “му-те” деп аташат, ал калдагай дегенди түшүндүрөт. Ал абдан коркунучтуу, башкалардан сырты келбети менен айырмаланат, анын башы жалпак, чекеси кыйшак, жүндөрү кыска жана кара. Батыштык окуумуштуунун айтымынан кийин БССРде “кардуу киши” жөнүндө суроолорду изилдөө үчүн Илимий академиясынын комиссиясы уюшулган. Окумуштуу-геологтор, этнографтар, антропологтор курамындагы илимий эксперименттер жүргүзүлгөн. Комиссиянын иши көпкө созулган эмес, жана негизки жыйынтык болут кийинки бекитүү болгон - каарду киши бул биздин учурга чейин аман калган неандерталецтеридин тукумунан чыккан примат. Азыркы уфологтор йетилерде башка плаенталык тек бар деп божомолдошот. Анын негизи каарду кишинин чачын изилдөөлөр болуп чыкты, аны бир журналист йетинин союп алынган баш териси сакталып турган непалдагы монастырдан урдап чыккан. Экспертиза чачта биологиялык пайда болуп чыгуусу жок экенин көрсөттү. 2013-2014 жылдары батыш Гималай аймагындагы жана Бутандагы йетинин чачтарынын анализдеринин жыйынтыктары боюнча, алардын ДНКасы кырк миң жыл мурунку жашаган байыркы полярдык аюунукуна максималдуу окшош экенин изилдеп чыгуу мүмкүн болгон. Илимий тараптан баары түшүнүктүдөй жана түшүндүргүдөй – эч кайндай табышмактар жок жана каарду киши бул киши эмес, ал жакшы изилдене элек жыныбар. Бирок йети жөнүндү сөздөр толуп турат, өзү көзү менен көргөн кишилерден каарду киши бар тууралуу жаңы далилдөөлөр келип турат. Акыркы сенсациялуу билдирүү 2016 жылга таандык. Кыргызстандын тоолорунда туристтер баш бармагы чыккан килтейген тамандын издерди табышкан, издер үйго окшошуп жасалгаланган, жатуу үчүн жасалган секичеги бар, жаныбарлардын териси бар, суунун камы көрүлгөн үнкүргө алып барган. Туристтер ээсин табышкан эмес бирок сүрөт тартып алышкан. Кечинде алардын лагерине чакырылбаган конок келгенин сезишкен, катуу дем жана тиштин чыйкылдагы угулган. Фотоаппараттын вспышкасынын жарыгы аны коркуткан. Кечки сүрөттөрдөнкачып кетп бараткан белгисиз жандын буту жана аркасы гана көрүнгөн. Криптозологтор сүрүттөр менен кызыгышкан жана алар анализдер үчүн чолоултуп келинген чачтарды алып кетишкен. Изилдөөчү энтузиасттар йети жүргөн чыгышкан. Балким азыр алар каар киши бар экенин далилдеп чыгышат. "